De Nederlandse Vereniging voor Klinische Informatica (NVKI/VVBZ) telt in juli meer dan 135 leden. Voor ruim 100 van deze leden behartigt FBZ de werknemersbelangen aan de cao-tafels. Maar wat doet een klinisch informaticus precies? Waar werken zij en welke loopbaanperspectieven zijn er? Op deze vragen wordt in de rubriek ‘Kijk eens in de keuken van’ kort antwoord gegeven. Om een beter beeld te krijgen van het vak in de praktijk, is er een interview te lezen met klinisch informaticus Maud Bomert, werkzaam in het Albert Schweitzer ziekenhuis.

Wat doet een klinisch informaticus?

Het beroep van klinisch informaticus is essentieel voor de toekomst van de gezondheidszorg. Deze professionals zitten op het snijvlak van zorgprocessen, informatietechnologie en bedrijfsvoering. Hun doel is onder andere om de zorg te verbeteren door middel van slimme toepassing van digitale tools en processen.

De klinisch informaticus heeft een breed takenpakket, zoals adviseren over IT-ontwikkelingen, ontwerpen van informatie-uitwisseling in en tussen zorgorganisaties en zorgorganisaties en patiënten, en het realiseren van innovaties om de zorg doelmatiger en veiliger te maken. Waar andere zorgprofessionals vaak gespecialiseerd zijn in één domein, kan een klinisch informaticus zowel als specialist dan wel als generalist werkzaam zijn en kan daardoor schakelen tussen verschillende disciplines en niveaus.

Loopbaanperspectief

De loopbaanperspectieven voor hen zijn zeer gunstig. Door de toenemende digitalisering in de zorg is er een groeiende vraag naar deze specialisten. Ze kunnen aan de slag in algemene en/of academische ziekenhuizen, GGZ-instellingen, VVT-instellingen, regionale samenwerkingsorganisaties, Nederlandse universiteiten en bij IT-bedrijven die zich richten op de gezondheidszorg. Bovendien is het een zeer dynamisch, betekenisvol en aantrekkelijk beroep, waarin je continu bezig bent met het verbeteren van de patiëntenzorg.

De opleiding tot klinisch informaticus start jaarlijks in oktober op de TU Eindhoven, waarbij een trainee voor het grootste deel wordt opgeleid in een zorginstelling. Er zijn gemiddeld ongeveer 10 deelnemers per jaar die het tweejarige post-master traject ingaan. Het is een groeiende beroepsgroep, die je tegenwoordig in bijna elk ziekenhuis in Nederland kunt vinden.

De ziekenhuizen zijn de voornaamste werkgevers van klinisch informatici. Het belang en de toegevoegde waarde van deze beroepsgroep wordt in de ziekenhuizen steeds meer onderschreven. Zo zien we in toenemende mate dat de klinisch informaticus toetreedt tot de medische staf. Naast hun klinische werkzaamheden, treden klinisch informatici vaak ook op als docent voor collega’s, medisch specialisten en studenten in opleiding.

Kwaliteitsregister

De NVKI heeft een kwaliteitsregister voor haar leden. Hierin staan alle geregistreerde klinisch informatici, die voldoen aan strenge eisen op het gebied van opleiding, deskundigheid en competenties. Patiënten en werkgevers kunnen er daarmee op vertrouwen dat geregistreerde klinisch informatici up-to-date zijn en voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen binnen het vakgebied.

Interview met klinisch informaticus Maud Bomert

“Ik mag met het ‘goud’ van deze tijd aan de slag; data”

Maud Bomert is als  klinisch informaticus werkzaam bij het Albert Schweitzer ziekenhuis (ASz). In haar rol zet ze zich in voor de digitalisering van het ASz en vervult een brugfunctie tussen het zorgproces, IT en bedrijfsvoering. Ze is onderdeel van de vakgroep Klinische Fysica in dit ziekenhuis en is daarin met name verantwoordelijk voor de IT van de medische techniek. Denk hierbij aan digitaliseringsprojecten en aanschaftrajecten van medische hulpmiddelen, het koppelen van medische apparatuur, data-gedreven zorg projecten en onderzoek.

Waarom heb je voor dit vak gekozen?
“Tijdens mijn master aan de Radboud Universiteit schreef ik mijn thesis over de implementatie, het gebruik en de impact van ICT in de zorg. Dit heeft mijn ogen geopend voor alle mogelijkheden in deze sector. De zorg loopt namelijk erg achter als het gaat over digitalisering. Ook werd een vlam aangewakkerd; ik mij wil inzetten om de zorg te verbeteren, niet als dokter, maar als IT expert.”

“Hoewel ik eerst bij een adviesbureau terecht kwam, kreeg ik daar niet het gevoel dat ik directe impact op de maatschappij kon hebben. Na een zoektocht kwam ik uit bij de opleiding tot klinisch informaticus aan de Technische Universiteit Eindhoven. Mijn opleidingsplek was in het ASz, waarna ik na het behalen van mijn Engineering Doctoratetitel mocht blijven.”

Wat is het meest bijzondere dat je hebt meegemaakt?
“Ik heb niet één specifiek moment, maar wat ik bijzonder vind is dat we met vrij ‘eenvoudige’ ICT- en digitaliseringstools de zorg leuker en efficiënter kunnen maken voor zorgpersoneel. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de VOS-MOS-project, waarbij we de alarmmoeheid sterk kunnen terugdringen door alarmen slim te bundelen op een smartphone. Tijdens deze projecten fungeer ik als een brug tussen de zorg en de ICT-componenten, waarin ik belangen van de zorgverleners behartig en tegelijkertijd de technische mogelijkheden bewaak. Elke keer tevreden zorgverlener, bevestigt voor mij dat we met deze innovaties echt bijdragen leveren. ”

“Ook mag ik met het ‘goud’ van deze tijd aan de slag; data! Als ziekenhuis produceren we veel data via het elektronisch patiëntendossier en slimme apparatuur. Deze data gebruiken we om data-gedreven zorg te leveren en onderzoek te doen. Door historische en live data te analyseren, kunnen we bijvoorbeeld voorspellen of een patiënt zich zal verslechteren en daar vroegtijdig op acteren. Slimme, gekoppelde apparaten sturen patiëntdata direct naar het dossier zonder tussenkomst van verpleegkundigen, waardoor zij zich beter kunnen focussen op hun kerntaken in de patiëntenzorg.”

Wat zijn misvattingen over het klinisch informatici?
“De klinisch informaticus heeft vele petten op en deze petten kunnen ook nog verschillen per zorgorganisatie. Veel mensen denken dat we enkel technisch bezig zijn, als ‘ICT-nerds’, of alleen maar data-analyses doen. Maar in werkelijkheid is ons werk veel breder en dynamischer dan dat. We hebben namelijk ook veel communicatieve taken, zoals advies geven en projecten leiden. Ook geef ik scholing en is er veel contact met zorgmedewerkers en bestuurders, waarbij we technische vraagstukken vertalen naar begrijpelijke taal. Op die manier werken we samen om innovaties te ontwikkelen en te implementeren.”