FBZ komt op voor de arbeidsbelangen van meer dan 200 lactatiekundigen in dienstverband die lid zijn van de Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen (NVL). Deze lactatiekundigen kunnen gebruikmaken van individuele juridische dienstverlening via FBZ Rechtshulp. Ze werken in verschillende settings, zoals ziekenhuizen, verloskundigenpraktijken en in de thuiszorg. Maar wat doen ze precies? Waar werken ze en welke loopbaanperspectieven zijn er? Om deze vragen te beantwoorden en een beter beeld te krijgen van het vak in de praktijk, gaan we in gesprek met lactatiekundige Marjes Elling.

Wat doet een lactatiekundige?

Lactatiekundigen bieden ondersteuning aan moeders die borstvoeding willen geven. Hun rol omvat begeleiding vóór, tijdens en na de borstvoedingsperiode. Ze beoordelen de borstvoedingstechniek, controleren de groei en gezondheid van de baby, en beantwoorden vragen over borstvoeding, zoals voeding, afkolven en problemen zoals tepelkloven of een lage melkproductie.

In Nederland wordt borstvoeding erkend als een belangrijke voedingsmethode voor zuigelingen. Lactatiekundigen helpen moeders in hun keuze door informatie te geven over bijvoorbeeld de gezondheidsvoordelen voor zowel moeder als kind. Ze ondersteunen ook bij het opstellen van een persoonlijk voedingsplan en bij het oplossen van problemen, zoals de overstap van flesvoeding naar borstvoeding.

Loopbaanperspectief

Om lactatiekundige te worden, moet je een specifieke post-hbo-opleiding volgen, die twee jaar duurt. Deze opleiding richt zich op het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op het gebied van borstvoeding en lactatie. Naast theoretische kennis doen studenten praktijkervaring op door moeders en hun baby’s te begeleiden.

De NVL biedt mogelijkheden voor bijscholing en specialisatie, zodat lactatiekundigen hun expertise kunnen uitbreiden. Dit is belangrijk in een vakgebied dat voortdurend evolueert, met nieuwe inzichten en richtlijnen.

Kwaliteitsregister

In Nederland is er een kwaliteitsregister voor lactatiekundigen, beheerd door de NVL. Dit register waarborgt de zorgkwaliteit en stimuleert professionaliteit. Lactatiekundigen die zich inschrijven, moeten voldoen aan strenge eisen, waaronder het volgen van bij- en nascholingen. Dit garandeert ouders dat ze geholpen worden door goed opgeleide en gecertificeerde professionals, en motiveert lactatiekundigen om hun kennis continu bij te spijkeren. Hierdoor wordt een hoge zorgstandaard voor moeders en hun baby’s gewaarborgd.

“Ik laat ouders hun eigen weg vinden”

Marjes Elling, gecertificeerde lactatiekundige en praktijkhouder in Rijswijk/Den Haag

Waarom ben je lactatiekundige geworden?
“Mijn motivatie om lactatiekundige te worden, komt voort uit mijn lange ervaring met kinderen en mijn reis als moeder. Begin jaren tachtig werkte ik op een kraamafdeling en verloskamers. Daarna specialiseerde ik me tot kinder- en neonatologieverpleegkundige. Begeleiden bij borstvoeding vond ik altijd belangrijk, maar pas na de geboorte van mijn oudste dochter in 1992 begon ik me er echt in te verdiepen. Hoewel we vier kinderen hebben en borstvoeding goed ging, was het niet vanzelfsprekend. Bij mijn eerste twee kinderen waren er nog geen online bronnen en ik had alleen boeken, dus ik waardeerde de steun van mensen om me heen. Na de geboorte van onze derde kwam ik in contact met een online borstvoedingsgroep, wat me veel inzicht gaf en hielp bij het maken van keuzes. In 2007 moedigde iemand me aan om de opleiding tot lactatiekundige te volgen. Dat was het beste advies dat ik ooit heb gehad! Nu kan ik ouders ondersteunen en mijn kennis delen.”

Wat geeft je de meeste voldoening?
“Het mooiste voor mij is niet één specifiek moment, maar wanneer ouders hun eigen weg vinden. Mijn doel is niet alleen dat de borstvoeding lukt, maar wanneer ouders zich zeker genoeg voelen om op hun eigen manier voor hun kindje te zorgen. Het gaat om veel meer dan voeding; het is een compleet pakket van zorg en aandacht. Een van de leukste dingen is dat ik ondertussen oma ben. Het is bijzonder om mijn kleinkind te zien opgroeien en mijn dochter te mogen begeleiden bij de start van de borstvoeding. Dit geeft extra betekenis aan mijn werk en laat me zien hoe ouders en kinderen samen een band opbouwen.”

Wat zijn vooroordelen over lactatiekundigen?
“Een veelgehoord vooroordeel is dat borstvoeding veel van moeders vraagt en lastig is. Moeders vragen soms het uiterste van zichzelf, werken er hard voor en twijfelen aan zichzelf (en aan hun melk). Moeders kunnen zich schuldig voelen als ze het niet volhouden omdat het voeden niet soepel loopt en ze willen toch heel graag borstvoeding geven. Het is voor mij belangrijk dat ouders hun eigen pad vinden. Soms betekent dat dat je de borstvoeding beter kunt afbouwen, of dat je het niet meer altijd geeft. Elke situatie is anders, en ouders moeten de vrijheid hebben om hun eigen keuzes te maken, gebaseerd op juiste informatie.

Ik werk in het ziekenhuis veel met premature kindjes en moeilijke drinkers, en daar ligt mijn hart. Gezinnen blijven soms weken bij ons, en in die tijd begeleid ik hen samen met ons geweldige team. De samenwerking en teamspirit geven me veel voldoening; we steunen elkaar en delen successen. Een bijzonder verhaal was dat van een tweeling waarvan de moeder, ondanks een moeilijke zwangerschap, het voor elkaar kreeg om hen aan de borst te krijgen met intensieve begeleiding. Haar man steunde haar enorm en uiteindelijk heeft ze haar kinderen zestien maanden borstvoeding gegeven. Persoonlijke succesverhalen, mogelijk gemaakt door onze gezamenlijke inzet, geven me veel energie en bevestigen het belang van de ondersteuning die we bieden.”