In juni 2022 telt De Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM) meer dan 1.700 leden. Merendeels werken ze in de eerste lijn. Voor meer dan 70 oefentherapeuten die in de tweede lijn in dienstverband werken, behartigt FBZ de collectieve werknemersbelangen, onder andere in cao’s in sectoren waar oefentherapeuten werken en ze kunnen ook gebruikmaken van de individuele juridische dienstverlening (FBZ Rechtshulp). Maar wat doet een oefentherapeut precies? Welke loopbaanperspectieven zijn er? Op deze vragen wordt in de rubriek ‘Kijk eens in de keuken van’ antwoord gegeven. Om een beter beeld te krijgen van het vak in de praktijk, interviewden we oefentherapeut Marloes Everaers.

Wat doet een oefentherapeut en waar werken ze?

Een oefentherapeut helpt je bij het soepeler maken van bewegingen. Hij verlicht lichamelijke klachten zoals blessures, stress, ziekte of andere spanningen door je te leren een gezonde houding aan te nemen. Voor allerlei klachten, van hoofdpijn tot aan ouderdomsklachten of slaapproblemen, kun je terecht bij een oefentherapeut.

Oefentherapeuten werken vooral in een zelfstandige praktijk , maar zijn ook werkzaam bij revalidatiecentra, gezondheidscentra, ziekenhuizen en verpleeghuizen.

Loopbaanperspectief

Om oefentherapeut te worden moet je een 4-jarige hbo-opleiding volgen. De opleiding wordt bij de Hogeschool van Amsterdam (opleiding tot oefentherapeut), Hogeschool Utrecht (Oefentherapie Cesar) en vanaf september 2022 ook aan de Calo Windesheim aangeboden. Binnen het domein van de oefentherapeut zijn er vier specialisaties: de kinderoefentherapeut, psychosomatisch oefentherapeut, bekkenoefentherapeut en geriatrie-oefentherapeut. Deze specialistische kennis (post-hbo of master niveau) wordt aangetoond door aan de registratie-eisen van het desbetreffende specialistenregister te voldoen en over de specialisatie-specifieke competenties te beschikken (beroepscompetentieprofiel).

Kwaliteitsregister

Het Kwaliteitsregister Paramedici (KP) is een vrijwillig register voor oefentherapeuten en andere paramedische beroepsgroepen. Doel van het register is het zichtbaar maken van de kwaliteit van de beroepsbeoefenaar, waaronder die van oefentherapeuten.

Interview met oefentherapeut Marloes Everaers

“Geen hulpvraag is te gek, we denken altijd in mogelijkheden en doen het samen met de cliënt.”

Marloes Everaers (28) is eerstelijns oefentherapeut Cesar & Beleidsadviseur kwaliteit bij ZorgSpectrum in Nieuwegein. Daarnaast werkt zij samen met haar collega op de Parkinson dagbehandeling. Daar behandelt zij met name cliënten met Parkinson, een CVA (Cerebro Vasculair Accident, ook wel beroerte genoemd) en enkel wat cliënten met de spierziekte MS (Multiple Sclerose). “Samen ontdekken met een cliënt wat hij wél kan en denken in mogelijkheden, vind ik het mooiste aan mijn vak.”

Persoonsgerichte zorg
“Er is niks leuker dan cliënten een goede houding of bepaalde bewegingspatronen aan te leren zodat ze betekenisvolle activiteiten weer zelfstandig kunnen uitvoeren”, begint Everaers. “Als een coach sta ik aan de zijlijn en geef cliënten advies over hun houding en bewegingen. Daarnaast behandelt een oefentherapeut cliënten op maat. Dit noemen we ook wel persoonsgerichte zorg. De vraag die centraal staat bij de cliënt: waar heb JIJ behoefte aan? Als ik weet wat de cliënt graag wil, kijk ik samen met hem naar hetgeen hij wél kan om zo te voldoen aan zijn behoefte”, vertelt Everaers. “Laatst bleek uit een enquête dat cliënten graag boksen en op het deze manier leuk vinden om te werken aan hun houding en balans ondanks hun beperkingen. Een ander voorbeeld is een Parkinsoncliënt die last had van zijn knieën en graag weer wilde tennissen. Hij vroeg of ik mee wilde kijken of het nog verantwoord is als hij tennist. We bootsen dan de situatie na. Ik analyseer de situatie en kijk samen met de cliënt hoe we zo goed mogelijk aan zijn hulpvraag kunnen voldoen. Een andere houding aannemen is bijvoorbeeld een uitkomst. De ziekte of de beperkingen van de cliënt staan dan minder op de voorgrond. Geen hulpvraag is te gek, we denken altijd in mogelijkheden en doen het samen.”

Een compleet plaatje
“Een oefentherapeut kijkt holistisch naar het hele lichaam. Niet alleen het lichaam, ook het leven van de cliënt speelt een rol in de behandeling. Verder kijken we ook naar de mentale gesteldheid. Is iemand zelfstandig genoeg om thuis oefeningen te doen? Veel cliënten zijn geholpen met huiswerkoefeningen maar wanneer dit onvoldoende is, kijken we samen wat nog wél kan. Vaak speelt acceptatie ook een grote rol. We kijken dus naar het hele plaatje.“

Meer dan voor de spiegel staan
“Ik krijg vaak de vraag wat het verschil is tussen een oefentherapeut en een fysiotherapeut. In mijn huidige werk zie ik nog maar weinig onderscheid. Door de multidisciplinaire samenwerking werken we heel nauw samen. Dat is onze kracht. Wel hebben veel mensen het vooroordeel dat wij als oefentherapeut de hele dag voor de spiegel staan. Dat is één van de vele vormen om cliënten bewust te maken van hun houding, maar eigenlijk wil je dat cliënten zelf voelen wat ze doen”, aldus Everaers.