De werkgever van diëtist Babette Jansen confronteerde haar vorige week plotseling met ontevredenheid over haar functioneren. Dat komt als een donderslag bij heldere hemel omdat daarvan in alle voorgaande jaren nog nooit iets is gebleken. Bovendien heeft hij na het gesprek al een vaststellingsovereenkomst opgesteld. Hij wil haar dus kennelijk zomaar ontslaan. Babette belt onthutst met de arbeidsjuristen van FBZ Rechtshulp. Daar krijgt ze Annette Borgers aan de lijn.

“Dit is een heel vervelende situatie, maar de werkgever mag dit niet zomaar doen, legt Annette Borgers haar uit. Hij moet ontslag wegens disfunctioneren zorgvuldig onderbouwen en kunnen bewijzen dat hij gelegenheid heeft gegeven voor een verbetertraject.” Borgers vraagt wat eraan vooraf is gegaan.

De situatie

Babette vertelt haar verhaal. Ze werkt al tien jaar bij deze werkgever en doet haar werk met veel plezier. Sinds kort heeft ze echter een andere leidinggevende. “Hij voert veranderingen nogal rigoureus door en gaat vrij rücksichtsloos om met de collega’s op de afdeling.” Babette geeft aan dat ze niet de enige is die niet goed met hem kan opschieten. “Ik begrijp best dat bepaalde zaken moeten veranderen, maar als ik als zorgprofessional ergens anders over denk en daarover mijn mening geef, wordt dat duidelijk niet op prijs gesteld. Dat heeft volgens mij niets te maken met disfunctioneren. Ik heb altijd positieve beoordelingen gehad.”

Verweren

Borgers signaleert al een paar punten die de werkgever niet goed heeft gedaan. Er is bijvoorbeeld geen verbetertraject gevolgd of een dossier opgebouwd. Ze adviseert Babette dan ook zich tegen het ontslag te verweren: “Teken de vaststellingsovereenkomst niet en je hoeft je ook niet onder de druk te laten zetten. Ontslag wegens disfunctioneren kan alleen als je als werknemer tijdig te horen hebt gekregen dat je onvoldoende presteert én de gelegenheid en ondersteuning hebt gekregen om het functioneren op het gewenste niveau te brengen. Er moet dus sprake zijn van een goed verbetertraject.”

Babette geeft aan dat er in haar geval helemaal geen sprake was van een verbetertraject. “Het is dus zaak hier werk van te maken, en ik zal je bijstaan”, vervolgt Borgers. “Hoewel het misschien lastig is in deze situatie, adviseer ik je vooral kalm te blijven en te proberen gewoon je werk te blijven doen.”

Hoe het arbeidsrechtelijk zit

Borgers legt uit Babette eerst uit hoe het in zijn algemeenheid zit: “De wet stelt duidelijke eisen aan een succesvol ontslagtraject, maar werkgevers voldoen daar vaak niet aan. Meestal is ontslag wegens disfunctioneren voor werkgevers een lastig te nemen hobbel en krijgt de werknemer te snel een vaststellingsovereenkomst voorgelegd. Het is echter niet verstandig deze direct te ondertekenen. Het is ook nergens voor nodig om je onder druk te laten zetten. Zelfs als je toch al hebt getekend kan je er binnen 2 soms 3 weken alsnog onderuit, mits je snel in actie komt. Een werknemer kan beter niet onmiddellijk tekenen omdat het dossier van de werkgever vaak niet zo sterk is. Belangrijk is bovendien dat de vaststellingsovereenkomst zo is geformuleerd dat je je rechten op een WW-uitkering niet verliest en dat de ingangsdatum van de WW minstens aansluit op de door de werkgever voorgestelde einddatum van je arbeidsovereenkomst. Je hebt in principe ook recht op de wettelijke transitievergoeding.“

Stappen zetten

De situatie van Babette ligt dus anders, en ze vraagt wat ze nu het beste kan doen. Borgers vertelt dat ze een aantal stappen kan volgen. “Het eerste wat je nu moet doen is een bericht sturen aan je werkgever waarin je vraagt om een schriftelijke bevestiging met onderbouwing en uitleg van zijn wens om de arbeidsovereenkomst met jou te beëindigen. Ik kijk graag mee met de formulering voordat je dit naar de werkgever stuurt. Het is vervolgens belangrijk dat je schriftelijk reageert op de onderbouwing door de werkgever. Ook hier luistert de formulering nauw, dus ik lees graag mee, maar als je dat liever wil kan ik ook namens jou naar de werkgever reageren.”

Babette vraagt wat ze moet doen als de werkgever aangeeft dat hij wil dat ze niet op het werk verschijnt. “Neem nooit zelf het initiatief om naar huis te gaan”, adviseert Borgers. “Maak bezwaar en bevestig dat de werkgever je tegen je wil in naar huis heeft gestuurd. Als het werken je erg lastig wordt gemaakt en je je vanwege je gezondheid niet in staat voelt om te werken, meld je dan op de juiste wijze ziek en ga naar de huisarts.”

Geen grond voor ontslag

Uit de reactie van de werkgever bleek dat hij inzag dat hij onvoldoende grond had om de ontslagprocedure door te kunnen zetten. Hij gaf aan met Babette in gesprek te willen over hun werkrelatie en het herstellen van het vertrouwen. Dat betekende dat de vaststellingsovereenkomst van tafel was en Babette weer als vanouds naar haar werk kon. Nogal een ommezwaai dus, maar een opluchting voor Babette.

Een paar weken later ontvangt Borgers bericht dat het gesprek tussen Babette en werkgever positief is verlopen en dat de lucht is geklaard. Daarna heeft ze een week vrij genomen om even alles van zich af te zetten. Haar werk geeft Babette veel voldoening en dat is voor haar reden om te blijven. Ze gaf aan dat ze de vervelende gebeurtenis nog niet helemaal van zich af kon zetten, maar dat het begin van vertrouwen perspectief biedt en dat de steun van haar collega’s daarbij ook erg heeft geholpen. Ze bedankt Borgers voor haar hulp.